گاهی در حالی که مادر شیر کافی تولید می کند و می تواند همزمان دو شیر خوار را سیر نماید به دلیل عدم اعتماد به نفس، رفتارهای شیرخوار (مثل گریه زیاد یا مکرر شیرخوردن…) بیماری یا مصرف داروها… فکر می کند شیر کافی ندارد. پس اگر فقط این احساس را دارید اما شیر خوار و وزن گیری خوبی بر اساس منحنی رشدش دارد و شاداب و سرحال است، جای نگرانی نیست و این کم شدن کاذب یا ذهنی شیر مادر است. باید به دقت کنید که حالات مختلف شیرخوار را قبل از بررسی و پیدا کردن علت به حساب ناکافی بودن شیر خود نگذارید.
تصور نکنید که کج خلقی و بی قراری یا کولیک (دل درد) شیر خوار همیشه به علت گرسنگی است. دلایل زیادی برای گریه وجود دارد که باید بررسی شود از جمله: گرما، کثیفی، تنهایی، دود سیگار، لباس نامناسب نور بیماری و… شیرخوار با گریه کردن برای رفع مشکل خود که ممکن است در درون خود و یا در محیط اطرافش باشد کمک می‌طلبد که باید بررسی و رفت شود. تعدادی از شیرخواران از هفته سوم تولد شروع به گریه های شامگاهی می‌کنند و نیاز بیشتری به آرامش گرما و تماس بدنی دارند. بهترین وسیله آرام کردن این شیر خواران تغذیه مکرر با شیر مادر است.
گاه با شروع عادت ماهیانه مادر، شیرخوار بی قرار می شود و غالباً در این ایام شیرخواران میل دارند در فواصل کوتاه تری شیر بخورند.گاه اضطراب مادر به شیرخوار منتقل می شود. سعی کنید موقع شیر دادن آرامش داشته باشید. گاه شیرخوار پس از شیر خوردن در کمال رضایت به خواب می رود اما بعد از مدت کوتاهی با گریه بیدارمی شود. این حالت نشان می دهد که شیر کافی نخورده است. به دفعات و مدت بیشتری شیرخوار را شیر داده و سعی کنید شیر چرب انتهایی را بخورد و سیر شود.
برخی دیگر نیز (خواه با شیر مادر تغذیه شوند یا با بطری) در ساعات مشخصی معمولاً هنگام عصر و اوایل شب به ویژه در طول سه ماهه اول کج خق و نا آرام هستند. مثل اینکه شیرخوار درد شکم داشته باشد پا هایش را جمع کند و آرام کردن او مشکل است. این حالت قولنج نامیده می شود. شیرخوار را در روی ساعد خود قرار دهید یا او را روی دامن خود نشانده و دستها را دور شکمش حلقه کنید و یاد پدر او را مقابل سینه خود بغل نموده و با او زمزمه کند. شیر مادر به آسانی و سریع هضم میشود. به علاوه بسیاری از شیرخواران نیاز مبرمی به آرامش و تماس نزدیک با مادر دارند که با مکیدن های پستان در وضعیت صحیح تامین شود. اکثر شیرخواران هر ۲ تا ۳ ساعت یک بار مایل به شیر خوردن هستند.
اما در مراحلی از رشد به نظر می‌رسد تمام مدت نیاز به شیر خوردن دارند. این حالت در موقع رشد سریع یا جهش رشد آنها که حدود دو تا سه هفتگی، چهار تا شش هفتگی و سه ماهگی است مشاهده میشود. در این مراحل شیردهی مکرر منجر به افزایش شیر مادر ظرف دو تا سه روز خواهد شد. نوزادان خواب آلود اغلب حدود دو هفتگی جهش رشد داشته و خواب آلودگی آنها نیز برطرف می شود. گاهی شیرخواران چندبار و زود به زود شیر می‌خورند که یک خواب چهار ساعت داشته باشند یا پس از می خوام به دفعات بیشتری شیر می‌خورند که جبران کنند.
حدود ۶ هفته بعد از زایمان و یا حتی و زود تر که میزان هورمون ها کاهش می یابد و بین عرضه شیر مادر و تقاضای شیر کار برای شیر خوردن تناسب ایجاد میشود،پستانها سبک‌تر می‌شوند که این حالت کاملاً طبیعی است. قسمت اعظم شیر در فاصله بین وعده های تغذیه شیرخوار در مجاری شیر ذخیره میشود اما جریان پیدا نمی کند تا وقتی که شیرخوار شروع به مکیدن نماید. همراه با مکیدن شیرخوار ساخته شدن شیر ادامه یافته و شیر به جریان می‌افتد.
نشت کردن پستان ها نیز دلیل ناکافی بودن شیر نیست زیرا در بسیاری از زنان نشت شیر و خروج خود به خود شیر از پستان فقط در طول چند هفته اول زایمان دیده می شود. مقدار شیری که از طریق دوشیدن پستانها جمع آوری میشود، متفاوت با مقدار شیری است که شیرخوار با مکیدن دریافت می‌کند. بسیاری از مادران که قادر به تولید مقدار قابل توجهی شیر هستند و می توانند فرزندشان را کاملاً سیر نمایند ممکن است هنگام دوشیدن پستان های خود بیش از چند قطره شیر مشاهده نکنند. جای نگرانی نیست نوشیدن مهارتی است که به تدریج کسب میشود.به علاوه ممکن است مادر بعلت رگ نکردن پستان نتواند شیر چندانی خارج کند. لازم است قبل از دوشیدن خود را آماده ساخته و بازتاب جریان شیر تان را تحریک کنید.
بسیاری از مادران احساس می‌کنند صبح ها مقدار زیادی شیر دارند در حالی که شب ها مقدار شیرشان کم است. بیش تر نمودن دفعات شیردهی در عصر و شب به تولید شیر بیشتر کمک می کند. میزان هورمون های تولید کننده شیر بین ساعات ۲ تا ۶ صبح در بالاترین حد است و در طول روز به تدریج کاهش می‌یابد. تمایل شیرخوار به تغذیه با بطری نشانه ناکافی بودن شیر نیست. اگر قبلاً بطری و شیر کمکی به شیرخوار تان داده اید و او مایل به خوردن شیر کمکی بوده است آن را به حساب ناکافی بودن شیر خود نگذارید و هرگز سنعی نکنید این مسئله را آزمایش کنید. زیرا بسیاری از بچه ها به طور طبیعی میل به مکیدن بیشتر دارند و بطری را نه به دلیل گرسنگی بلکه به علت علاقه زیاد به مکیدن می‌پذیرند. به کودک وقت بیشتری برای مکیدن پستان بدهید تا با آرامش بیشتری میل مکیدن خود را ارضا کند.
چنانچه نیاز به شیر کمکی باشد شیر دوشیده شده خودتان و یا مادران سالم دیگر، مناسب‌ترین شیر جایگزین است که بدون استفاده از شیشه باید به شیرخوار داده شود.
